| Stabiliteitslagen omschreven in steekwoorden |
| De cursieve woorden licht ik toe in de
begrippenlijst.
|
| Natuurlijke systemen |
Sociale regelsystemen |
Communicatieve zelfsturing |
| wat neem ik waar? |
waar ben ik? |
wat kom ik hier doen? |
| waarnemingssysteem |
werkelijkheidssysteem |
zingevingssysteem |
| waarnemen |
handelen |
sturen |
| de waarneembare werkelijkheid leren |
sociale werkelijkheden leren |
leren van gemaakte fouten |
| dorpsdenken (technologie van bijv. de ezel) |
werelddenken (technologie van bijv. het wiel) |
decentralisatie (technologie van bijv. het stuur) |
| in het spel is er partijdigheid voor het eigene |
je aan de spelregels houden |
inzicht hebben in de mogelijkheden van het spel |
| scheppingsverhaal: mens door god gemaakt |
scheppingsverhaal: mens stamt af van god |
scheppingsverhaal: mens ontwikkelt zich los van god |
| mens beschermt zich met mythen van geborgenheid en ontkenning |
mens gehoorzaamt regels |
mens maakt keuzen in wijzen van denken |
| individu is genetisch materiaal plus energetisch systeem |
individu is vervangbaar |
individu heeft een identiteit |
| waarheid |
rechtvaardigheid |
zelfsturing |
| aanpassing aan omgeving (leren van buiten naar binnen) |
technologie (leren van binnen naar buiten) |
communicatie |
| verborgen conflicten |
open conflicten |
communicatie |
| de verborgen mens |
de zwijgende mens |
de zelfsturende mens |
| behoefte en aanpassing zijn een logisch paar |
dwang en gehoorzaamheid zijn een logisch paar |
zelfsturing en communicatie zijn een logisch paar |
| overheerst bij kinderen |
overheerst bij jong-volwassenen |
overheerst bij oud-volwassenen |
| ontvangers |
uitvoerders |
zenders |
| ik voel mezelf, dus ik ben |
ik gehoorzaam, dus ik besta |
de manier waarop mensen zichzelf denken, bepaalt
of mensen kunnen blijven bestaan en ook de wijze waarop mensen zullen bestaan |
| lichamelijke volwassenheid |
sociale volwassenheid |
zelfsturende volwassenheid |
| bij gemis aan veiligheid en geborgenheid ontstaat angst |
bij gemis aan rechtvaardigheid ontstaat boosheid |
bij gemis aan zelfsturend-
heid ontstaat verdriet |
| natuurlijk leerproces (motivatie) |
structureel leerproces (specialisatie) |
samenvoeging tot communicatief leerproces |
| liefde |
samenwerking / solidariteit / collegialiteit |
spreken en luisteren |
| verschijnselen |
feiten |
mogelijkheden |
| mythisch denken |
rationaliteit |
recursiviteit |
| objectiviteit door verabsoluteerde waarneming |
objectiviteit door verabsoluteerde rationaliteit van de methode |
identiteit als objectiviteit met recursiviteit als grondslag |
| natuurwetenschap |
sociale wetenschap |
cultuurwetenschap |
| feedback |
strategie |
takeback |
| klassenlogica |
relatielogica |
transformatielogica |
| betekenisdrager |
betekenisinhoud |
betekenissturing |
| aliënatie |
anomie |
asemie |
|
belangen en normen |
waarden |
|
macht |
gelijkwaardigheid |
|
definitie |
hypothese |
| behoefte aan verwantschap |
behoefte aan bekwaamheid |
behoefte aan autonomie |
| yin |
yang |
yin-yang |
| Aliënatie |
Vervreemding. Vanuit het perspectief van de stabiliteitslagen in de cultuur een destabilisering in het natuurlijk systeem [593].
|
| Anomie |
Het ontbreken van wetten, normen of regels voor de menselijke zelfsturing binnen een sociaal regelsysteem [598].
|
| Asemie |
Het ontbreken van stuurtekens in de cultuur met betrekking tot de ontwikkeling van de zelfsturing der eigen identiteit [575].
|
| Autisme |
Het eigen denksysteem komt in de plaats van de kenmerken van de externe wereld, zoals die door anderen zijn gedefinieerd [84].
|
| Bedoeling |
Beslissingen achteraf [131]. Een drievoudige hypothese die in elk van de systemen van onzekerheid en leren op verschillende wijze tot uiting komt [156].
|
| Begrip |
Bouwsteen voor de logica, nodig om de informatie te ordenen [240].
|
| Betekenis- drager |
Een woord fungeert als betekenisdrager omdat het hoort tot het systeem van de natuurlijke taal. De mens maakt alle waarneembare verschijnselen en processen die horen tot het natuurlijke systeem tot betekenisdragers [566].
|
| Betekenis- inhoud |
Het Nederlandse woord 'boom' en het Franse woord 'arbre' zijn verschillende betekenisdragers, maar ze hebben dezelfde betekenisinhoud, in verschillende taalsystemen [572]. De wereld van betekenisinhouden ontwikkelt een logica van rationaliteit [704].
|
| Betekenis- sturing |
De betekenissturing steekt achter de boodschappen die wij formuleren en ontvangen in het communicatieve systeem. De betekenissturing speelt een rol achter de motivatie en dus uiteindelijk in de richting waarin onze belangstelling en leerprocessen tot ontwikkeling worden gebracht [575].
|
| Catastrofaal leerproces |
Het zoeken naar een oplossing voor een probleem in een systeem dat geen oplossing voor dat probleem bevat [77].
|
| Catharsis |
Emotionele bevrijding uit een verouderd kennissysteem en de nesteling der emoties in een nieuwe stabiliteitslaag in de cultuur [7].
|
| Chaos |
De naam voor de onwetendheid omtrent het andere systeem [132].
|
| Communicatie |
De correctie van het beeld, dat we hebben van ons zelf in de wereld [18]. De codering in termen van een cultureel herkenbaar symbolensysteem van een conflict tussen twee systemen, de inviduele identiteit die gevoelens put uit het natuurlijke systeem enerzijds en het sociale regelsysteem anderzijds [560]. Communicatie maakt het mogelijk ons organisme te ontlasten, de betekenissystemen komen in plaats van pijn, hoge bloeddruk en stress [580]. De verbinding tussen identiteit en structuur en hun onderlinge beïnvloeding als dubbele sturing [641]. Communicatie richt zich op de zelfsturing, die van binnenuit wordt gedacht en van buitenaf wordt gerespecteerd [760].
|
| Computer |
Een computer kan zichzelf niet sturen, in tegenstelling tot de mens [780].
|
| Cultuur |
Systeem van kennis dat in het verleden is opgebouwd [52]. De gesocialiseerde gedaante van het vermogen te denken in meer systemen [686].
|
| Depressiviteit |
Van toepassing als het denken ophoudt, omdat het denken geen resultaat oplevert [148]. De teleurgestelde basisdrift van mensen als ze de moed hebben opgegeven om de zelfsturing van het leren als ontwikkeling van de eigen capaciteit in handen te krijgen [576].
|
| Emotie |
De botsing met de status quo van de logica in de cultuur, de ervaring van onbewuste paradoxen [99]. Emoties zijn de sterke vormen van gevoel, die zich voordoen wanneer de stabilisering van onze gevoelens niet tot stand komt [200]. Emoties corrigeren de fouten in de ontwikkeling van onze identiteit en die van onze sociale omgeving [787].
|
| Ethiek |
Respect voor de zelfsturing van mensen, zodat ze hun verborgen programma kunnen ontplooiien [765]. Ethiek is de filosofie van de zorg [759].
|
| Feedback |
De negatieve terugmelding uit de omgeving uit de omgeving geeft aan dat er een vergissing in het spel is. De correctie van de vergissing is een aanpassing aan de situatie [725]. Het menselijk bewustzijn heeft meer pijlen op haar boog dan alleen maar de feedback cyclus [725]. Feedback verwerkt het verleden [728].
|
| Feit |
Een door mensen zelf geproduceerd verschijnsel, waaruit het toeval is weggehaald [263]. Een verschijnsel kan toeval zijn, een feit niet [262].
|
| Filosofie |
De vraag waarom je iets doet en waarom zo [11]. Het zelfbeeld van mensen en hun plaats in de wereld [46]. Een verborgen en meestal onbewuste logische bedoeling [54]. Filosofie is als een dashboard van een auto, niet alles wordt vermeld, maar wel al datgene wat wezenlijk is om de wagen te besturen [758]. Een logisch verzadigde kennisvorm die de mens ontwikkelt als mentale kaart van de werkelijkheid van waaruit hij zowel zijn eigen bestaan als de sociale en de technologische wereld om hem heen kan sturen [790].
|
| Geest |
De geest bestaat als een ethisch vermogen tot zelfsturing [109]. De interne logica van zelfsturing [304].
|
| Gehoorzaam- heid |
De vooronderstelling dat de bedoelingen van het sociaal regelsysteem dezelfde zijn als de bedoelingen van de zelfsturende entiteit [151].
|
| Gek |
Van toepassing als een systeem geldige en ongeldige uitspraken niet meer kan onderscheiden [148].
|
| Geloven |
De geldigheid van een vooronderstelling wordt niet meer onderzocht [173, 455].
|
| Geluk |
Menselijk geluk bestaat in het vermogen de eigen leerprocessen te sturen [672].
|
| Gevoel |
Verzameling van sturingsbedoelingen, zowel wanneer die onbewust zijn alsook wanneer die via de cultuur bewust worden gemaakt als logica [91]. Gevoel is aangeboren. Gevoel en gevoeligheid kunnen we niet leren, wat we leren is de betekenis van het gevoel, de opmaak van de kennis tot culturele stuurcodes. We leren dus zelfkennis, hoe we het gevoel omzetten in intelligentie, daarvoor is de uitbouw van gevoel tot bewuste logica de culturele schakel [705]. Gevoel is een logische ontdubbeling van onbewuste zelfkennis van ons organisme [705]. De meest abstracte vorm van kennis [719]. Voorbeelden van gevoelens: waarheid, schoonheid en het goede in de externe wereld [719]. Gevoel stuurt de ontwikkeling van onze logische leerprocessen [787].
|
| Gezag |
Gezag berust op de sociale uitwerking van een sturingsbeginsel uit de cybernetica. Een systeem kan een ander systeem alleen maar controleren en sturen als het sturende systeem over meer of beter geordende en meer adequate informatie beschikt dan het bestuurde systeem. Gezag is een logische eigenschap die niet berust op macht. Het is eerder omgekeerd [546].
|
| Handelen |
Het omzetten van een mogelijkheid, die eerst als gedachte bestaat, in feitelijkheid [556].
|
| 'Idealisme' |
In de wetenschapsleer noemen we het vergeten van de rol die de omgeving speelt, als terugmelding, een vorm van 'idealisme' [600].
|
| Idee |
Een logische codering en een culturele bewustwording van het menselijke gevoel [344]. De oorsprong van ideeën wortelt in de capaciteit om te leren [345].
|
| Identiteit |
In termen van het natuurlijk leerproces: het vermogen om de resultaten van leerprocessen in het verleden te combineren met de ontwikkeling van leerprocessen in de situatie van het heden en wel op zulk een wijze dat nieuwe leerprocessen in de toekomst mogelijk zullen zijn [617]. De identiteit wil alles leren [633]. Mensen die als identiteit bestaan, kunnen autonoom informatie produceren en afgeven [703].
|
| Intelligentie |
De menselijke intelligentie is de som van zelfcorrecties van gemaakte vergissingen [721].
|
| Instinct |
Kennistheoretisch kennen mensen noch dieren instincten, want een instinct veronderstelt een aangeboren vorm van kennis. Gevoel is aangeboren, de vorm wordt altijd geleerd [304/305].
|
| Kennis |
In de informatietheorie: Alles wat antwoord geeft op negatieve terugmelding [52].
|
| Kind |
Iemand die denkt volgens de logica van het natuurlijk systeem. Voor het ontstaan van het sociaal regelsysteem zag men een kind als een kleine volwassene [219].
|
| Klassenlogica |
De classificerende logica is de grondslag van de waarneming, ook van de empirische waarneming in de wetenschap [709].
|
| Kunst |
De logische omkering van de waarneming. De identiteit van de logica van het gevoel wordt medegedeeld aan de externe wereld [121].
|
| Kwaliteit |
Uitsluiting van toeval [271].
|
| Leerproces |
De omzetting van de externe wereld in logische middelen voor het waarnemen, handelen en denken [99].
|
| Leren |
Het omzetten van een externe afhankelijkheid in een interne logische sturing [131]. Leren kent niet zijn doel, mogelijkheden worden uitgeprobeerd [158]. Het omzetten van een externe logica van de omringende omgeving in de interne logica van een zelfsturende identiteit [237]. Overgang van bepaald worden van buitenaf naar zelfbepaling en zelfsturing van binnenuit [245]. Leren is de enige vorm van verandering die het voortbestaan van het lerende systeem niet bedreigt [628].
|
| Liefde |
De ondersteuning vanuit de cultuur bij het zoeken naar de geborgenheid van het natuurlijk systeem [217]. De keuze voor een model van mens zijn in de wereld [428]. De manier waarop we mens willen zijn [428]. Inzicht en zorg voor het verborgen programma van een persoon [762].
|
| Logica |
Alle vormen van interne sturing van een systeem. Logica is het resultaat van de omzetting van de externe wereld in een interne sturing [11]. Logica wordt onder natuurlijke, sociale en communicatieve voorwaarden tot ontwikkeling gebracht en krijgt haar neerslag in de vorm van stabiliteitslagen van de cultuur [701]. Het culturele skelet van menselijk denken waarmee al de menselijke ervaringen worden geïntegreerd [705]. De herkomst van menselijke logica is nog een onopgelost probleem [705]. Culterele bewustwording en uitwerking van het gevoel [718].
|
| Logische ontdubbeling |
Het oude systeem in de natuur blijft, maar de logische eigenschappen worden herhaald in de cultuur en tevens versterkt [23].
|
| Mythe |
Een collectieve waan [249].
|
| Natuurlijk leerproces |
Alle leren dat gericht is op de ontwikkeling van de eigen identiteit als zelfsturend en zelforganiserend vermogen [622].
|
| Noodlot |
Het beeld van de onwetendheid omdat we ons zelf logisch te laag hebben ingeschaald [730].
|
| Onbewuste |
Kennisrelatie tussen twee logische systemen, met de logica van de eigen identiteit aan de ene pool en de logica van het culturele besturingssysteem aan de andere pool. Er is geen individueel onbewuste anders dan de logica van het gevoel dat geen sturingsbedoelingen als herkenbare betekenis krijgt aangereikt [162].
|
| Rationalisme |
Het systeem van geldige menselijke kennis als geheel [465]. De illusie van het rationalisme, van één enkel kennissysteem, verbergt de verscheidenheid en de meervoudigheid van de sociale systemen [467].
|
| Recursiviteit |
Een leerproces dat een model van de kenner bevat van waaruit het leren zichzelf stuurt [663]. Een zoeken om de eigen identiteit als zelfbeeld tot zijn recht te laten komen [681].
|
| Relatielogica |
In de relatielogica bestaan de eigenschappen van dingen, handelingen en mensen niet zelfstandig, ze worden uit de relaties afgeleid [709].
|
| Schoonheid |
Communicatie vanuit de menselijke omgeving voor zover er tekens aan kunnen worden ontleend voor positieve terugmelding voor de filosofie van mensen [46].
|
| Sociale ruis |
De logische afstand tussen wat de zender van de boodschap bedoelt en hoe die boodschap wordt verstaan [693].
|
| Socialisering |
Mensen worden dragers van de sociale structuren die als regelsystemen voor methoden, technologie en organisatie zijn ingesteld [623].
|
| Spel |
De constructie van een gesloten wereld waarin de leerprocessen mogelijk zijn die zonder het spel niet mogelijk zouden zijn. Het spel is een kunstmatige omgeving waarin de menselijke mogelijkheden en hun ontwikkeling doel zijn op zich [732].
|
| Strategie |
Het vermogen om fouten te herkennen en deze kennis te bundelen in de sociale intelligentie van de wetenschap [726]. De strategie cyclus is een systeem zonder filosofie [726]. Strategie is een logica van het heden [728].
|
| Structurele leerprocessen |
Verbonden met schoolgaan en met de socialisering in de regelsystemen [623].
|
| Takeback |
Het begrip takeback geeft een beleidswijziging aan, een verandering in de keuze van waarden als sturingsbedoeling [727]. De takeback denkt de toekomst [728].
|
| Techniek |
Het omzetten van een mogelijkheid, die eerst als gedachte bestaat, in feitelijkheid [556]. Het sociale regelsysteem als wetenschap [732].
|
| Tijd |
Tijd is de maat om aan te geven hoe snel iets vergaat en wat er wel en wat er niet vergaat, de tijd is een instrument om de zelfsturing te denken [775].
|
| Toeval |
De ontkenning van logica [271]. De logica van het gevoel wil geen toeval, maar zoekt, integendeel, systeem [270].
|
| Transformatie- logica |
De logica van transformaties is de studie van de logische voorwaarden waaronder de structuren van waarnemen, handelen en denken kunnen worden vergeleken, veranderd, bijgestuurd en geïnnoveerd [715].
|
| Verstand |
Een sociaal begrip dat ontstaat wanneer er een sociaal regelsysteem ontworpen wordt. Het verstand staat toe over de sturing van de handelingen en over de emotie die er achter steekt te spreken [484].
|
| Vriendschap |
De ontwikkeling van de leerprocessen van de ander wordt even belangrijk gevonden als de ontwikkeling van de eigen leerprocessen [581].
|
| Waan |
In het systeem brengen van toevalligheden [265].
|
| Waarde |
Een culturele sturingsbedoeling [418]. Waarden zijn de lange termijn sturing waarlangs de cultuur, aanvankelijk onbewust, de verandering der normen stuurt [507].
|
| Waarheid |
Een kennissysteem is des te meer 'waar' en met een groter bereik van geldigheid, naarmate meer negatieve terugmelding in het systeem is voorzien en van tevoren, als intelligentie, is gecorrigeerd [97]. Zo is een sociaal kennissysteem des te sterker en geldiger naarmate het toestaat dat juist de zwakken in de samenleving binnen dat systeem kunnen bestaan [98]. In de laag van de communicatieve zelfsturing is waarheid een communicatieve relatie, die enerzijds oprechtheid en authenticiteit veronderstelt bij de zender van een boodschap en anderzijds de zelfherkenning bij de ontvanger [767].
|
| Werkelijkheid |
Een cultureel systeem dat is opgebouwd uit drie subsystemen. De werkelijkheid is zowel individueel als sociaal en cultureel gestuurd [82].
|
| Wetenschap |
Een systematische poging de mensheid voor waanzin te behoeden [389]. Wetenschap ontstaat wanneer de cultuur de menselijke leerprocessen in de vorm van sociale regelsystemen begint te sturen [654].
|
| Wijsgerige wereld- beschouwing |
De verzameling van denkwijzen, in beginsel oneindig, die voortvloeien uit de opheffing van de culturele verdwaling [377].
|
| Wiskunde |
De plattegrond van het sociaal werksysteem, dat als werkelijksheidsbegrip communicatief aan anderen kan worden medegedeeld [443].
|
| Zelfsturing |
Zelfsturing is de enige grondslag voor gezondheid, ontplooiing, welvaart en geluk [760].
|
| Zorg |
De relatie tussen zorg en zelfsturing is: zorg maal zelfsturing is een constante. De constante is de eigenheid, het is een constante van identiteit die het bestaan van een individu in zijn omgeving stabiliseert [759].
|